Vedat Dalokay kimdir?

Vedat Dalokay, 10 Kasım 1927 tarihinde Elazığ'da dünyaya geldi. Ünlü mimar aynı zamanda 10 Aralık 1973 – 12 Aralık 1977 tarihleri arasında Ankara belediye başkanlığı yapmıştır.

İlk, orta ve lise öğrenimini Elazığ'da tamamlayan Dalokay, 1949 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'nde mimarlık eğitimini tamamladı. 1950-1951 yılları arasında PTT ve Bayındırlık Bakanlığı'nda mimar olarak görevde bulundu. 1951-1952'de Paris'teki Sorbonne Şehircilik Enstitüsü'nde yüksek lisans yaptı. 1954 yılında da Ankara'da kendine ait mimarlık atölyesini kurdu. Ünlü mimar, 1964-1968 yılları arasında Mimarlar Odası genel sekreterliği ve Ankara Mimarlar Odası şube başkanlığı yaptı.

Vedat Dalokay, 1973 Yerel Seçimlerinde Ankaralı seçmenlerin yüzde 62'sinin oyunu alıp CHP'den Belediye Başkanı seçildi. Belediye başkanlığı görevini 1977 yılına kadar sürdürdü. Ankara ulaşımını kavşaklar yoluyla düzenlemesinden dolayı kendisine "göbekçi Dalokay" denildi. Sıhhiye'deki "Hitit Güneşi Anıtı ve Lozan Meydanı" Dalokay'ın başkanlık döneminde yapıldı. Altınpark, Abdi İpekçi, Kuğulu ve Seğmenler Parkları onun başkanlığı döneminde yapıldı; Uydukent, Batıkent projeleri hazırlandı. Dalokay, Belediye başkanlığını 1977 yılında yüzde 52 oyla seçilen Ali Dinçer'e bıraktı. Sonrasında siyaset ve yönetimde tekrar etkin bir görev almadı.

Vedat Dalokay, birçok proje yarışmasında ödüller almış başarılı bir mimardır. Katıldığı çeşitli uluslararası proje yarışmalarında birincilik almıştır. Dolakay'ın Ankara Kocatepe Camii için yaptığı projenin gerçekleştirilmesi mümkün olmadı. Bu yapının temelleri dahi atılmışken, geleneksel cami imgesine ters düştüğünü iddia edenlerin baskısıyla uygulanmadı; yapı değiştirilerek Osmanlı camisi özelliklerini taşıyan bugünkü camii inşa edildi. Kabuk Kubbe sistemi ayakta durmayacağı için temelleri atılmış olmasına rağmen proje iptal edildi.

ODTÜ'de yapılan çalışmalar neticesinde hazırlanan 35 sayfalık raporda kubbenin ayakta duramayacağı belirtildi. Bunun üzerine Almanya'dan getirtilen kabuk konusunda çalışmaları olan uzman da bu raporu doğruladı ve kendi ifadesiyle "yapımında 1cm bile hata olsa kubbe çöker" dedi. Bunun üzerine kubbenin yapımını üstlenmesi istenildi, fakat durumunun müsait olmadığı gerekçesiyle kabul etmedi. Benzer bir tasarımı Pakistan'daki kral Faysal Camisinde hayata geçirdi.

Faysal Cami dünyanın en büyük ve en gözde camilerinden biri olarak biliniyor. 5 bin metrekare üzerine yapılmış 74 bin kişi kapasiteli bir cami.

Vedat Dalokay edebiyatla da ilgilendi. "Kolo" isimli çocuk romanı ile 1980'de TDK Çocuk Yazını Ödülü'nü ve bu kitabın İngilizce çevirisiyle 1995 yılında "ALSC Mildred L. Batchelder Onur Ödülüne layık görüldü.

Vedat Dalokay, 21 Mart 1991'de Kırıkkale yakınlarında geçirdiği trafik kazasında eşi Ayça Dalokay (44) ve oğlu Barış Dalokay (17) ile birlikte hayatını kaybetti. Cebeci Asri Mezarlığı'nda toprağa verildi.