Konut piyasası 2017'de de hareketini koruyacak

2016 yılı hepimizin hafızalarına, yaşadığımız sıradışı olaylarla unutulmamak üzere kazınacak gibi görünüyor. Sadece yurt içinde değil, yurt dışında yaşanan olaylar da tüm Dünya’nın bir değişim –dönüşüm sürecine girdiğine işaret ediyor bence. Bu yıl ile birlikte gördük ki sadece Türkiye’de değil Dünya’da da varoluşa yönelik konular hayatlarımızın merkezine yerleşiyor gibi görüyorum.

Ülkemizde gayrimenkul piyasaları açısından 2016 yılı nasıldı diye bakacak olursak;

Konut; sektörün her zaman oyun alanı ve kabiliyetinin en geniş olduğu, en çok işlem yapılan alan olması nedeniyle önemli. 2016 yılı için konut piyasasını artık 3 alt başlıkta incelemek daha doğru olabilir.

1- Markalı Konut Projeleri; Markalı konut projelerinde lansman sayılarında 2016 yılı için bir azalış olduğunu söyleyebiliriz. Gerek yıl içinde yaşananlar gerek sürekli aynı hedef kitleye yönelik geliştirilen projelerin dışına çıkılamaması yeni proje lansmanlarının da biraz ötelenmesine neden oldu diyebiliriz.

2- 6306 Sayılı Kanun’dan Kaynaklı Projeler; 2012 yılında çıkarılan ve Kentsel Dönüşüm olarak dillendirdiğimiz Kanun kapsamında hayata geçen projelerin bazı bölgelerde yeni bir stok yaratmaya başladığını bu yıl iyiden iyiye gözlemledik. Hala ‘Ada’ bazında değil ‘Parsel’ bazında uygulamaların öncü olduğu sistemde, ‘Riskli Alan’ ilan edilerek yapılan projelere pek rastlayamadık. Kadıköy ilçesinin bu anlamda parsel bazlı dönüşümün en yoğun olduğu ilçe olduğunu söyleyebiliriz.

3- İkinci El Konut Satışları; İkinci el satışlarda geçtiğimiz yıllardaki hareketliliğe benzer bir performans devam etmiş gibi görünüyor. TUİK verilerine göre son 4 yılın ilk 3. Çeyreğini karşılaştırdığımızda ikinci el satışların her yıl benzer oranda satış adedine sahip olduğunu görüyoruz. Bu durum da bize piyasanın ikinci elde hareketliliğin ve motivasyonunun azalmadığını gösteriyor. 2016 son çeyreği ile birlikte özelikle merkezi konumlarda ve konut değeri yüksek olanlarda satış işlem adetlerinde bir azalma söz konusu olabilir. Bu durumun ortaya çıkmasındaki en büyük etkenin ‘Belirsizlik’ ve ‘Öngörülemezlik’ olduğunu söylemek mümkün… Böyle zamanlarda konut alım eğilimindeki motivasyonun zaman zaman kaybolabildiğini görüyoruz.

Konut satışlarına yönelik yılın 2. yarısında gerçekleştirilen çeşitli kampanyalar, alım motivasyonunu artırıcı etki yapmıştı. Bankaların konut faiz oranlarında da yine yılın son çeyreğinde aylık bazda  %1’in altına inen oranlar, kredili alımları da hareketlendirici bir etki yaptığını söyleyebiliriz.

Konut piyasasının dışında Ticari gayrimenkulde; 2016 yılında en çok konuşulan konu hiç kuşkusuz yabancı para cinsinden ödenen kiralarda TL’ye dönme veya kur sabitleme uygulamaları oldu. Ofis piyasasında özelikle bu yıl mevcut kiracıları elde tutma politikaları da gündemdeki önemli konu başlıklarından biri idi. AVM ve perakende piyasalarında da kur artışı yine 2016’nın en önemli konu başlıklarından biri olarak karşımıza çıktı.

Mega projelerin birer birer hayata geçtiği bir yıl olarak da 2016 önemliydi. İzmit Körfezini karayolu ile geçmeyi sağlayan ‘Osman Gazi Köprüsü’, İstanbul’un Avrupa ve Anadolu’yu yakalarını bağlayan 3. Köprüsü ‘ Yavuz Sultan Selim Köprüsü’ bu yıl açılan ve gayrimenkul piyasalarını yakından ilgilendiren önemli projelerdi. Nitekim yıl bitmeden açılacak ‘Avrasya Tüneli’ de tarihimizde bir ilk olacak çok önemli mega projelerden biri olarak karşımıza çıkıyor.

2017 yılında da en hareketli, hiç kuşkusuz ki konut piyasası olacaktır. Ticari gayrimenkulde bu yıl konuştuklarımızdan çok farklı bir şey konuşacağımızı düşünmüyorum. Firmaların alanı etkin kullanım, maliyet odaklı yaklaşımlarının artması halinde ofis piyasasında bölgeler arası doluluk / boşluk oranlarının kendi aralarında değişeceği bir yıl olabilir. AVM’ler için tüketici güven endekslerinin önemli olacağı, istatiksel verilerin çok önemli olacağı bir yıl olacağını öngörüyorum. Son yıllarda AVM kimlikleri ve farklılaşma konusu sürekli gündem maddesi haline gelmişti. 2017 yılı için de AVM’ler için hayat, konsept, kimlik ve farklılaşma olacaktır. Bir de bunun yanına ‘Deneyimleme’ kelimesini ekleyebilirim. Deneyimleme artık her sektör için çok önemli iken AVM’ler bu ‘Deneyimleme’ yi çok daha derinden ele almalılar diye  düşünüyorum.

Şahsi olarak 2017’de farklı olarak ne konuşmak isterdim… Bunun da cevabını vermek isterim. ‘Şehirleşme, Mega Şehirler’ ve ‘Alternatif Gayrimenkul Yatırımları’nı konuşmak isterdim. Dünya’da ‘Şehirler’ giderek daha önemli ve anlamlı hale gelirken, Şehirlerin gelişmişlik seviyeleri, içinde yaşayanların ‘yaşam kalitelerini’ ne derece artırdığı ile ölçülürken, ülkemizde bir türlü sıra gelemeyen ‘Şehir’ ve ‘Yaşam Kalitesi’ kelimelerini bir arada kullanabileceğimiz örnekleri konuşmayı isterdim.

Konut, AVM ve ofis üçgeninin dışına çıktığımız, alternatif gayrimenkul yatırımlarının gerçekten nitelikli ve kurumsal bir enstrüman olarak karşımıza çıktığı bir 2017 olsun hayaliyle…