Cumhurbaşkanı'ndan yeni AKM itirazlarına sert tepki

Pazartesi günü İstanbul Taksim'deki yeni Atatürk Kültür Merkezi projesinin lansmanının ardından Mimarlar Odası tarafından yapılan itiraz, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın tepkisiyle karşılaştı. Ankara Beştepe'de düzenlenen Şehircilik Şurası'ndan konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, projenin her ne pahasına olursa olsun 2019 yılında tamamlanacağı mesajını verdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan: 2019 AKM'nin bittiği yıl olacak

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Pazartesi günü lansmanı yapılan İstanbul'un yeni Atatürk Kültür Merkezi projesinin hemen ardından Mimarlar Odası tarafından yapılan itirazları gündeme taşıdı. Şehircilik Şurası'nda konuşan Tayyip Erdoğan, lansmanın hemen ertesi günü Mimarlar Odası tarafından itirazlarda bulunulduğunu hatırlatarak: "Bu zamana kadar ne yapnızı, bize onu söyleyin. İstediğiniz kadar çırpının, ne yaparsanız yapın. Bilinik ki 2019 AKM'nin bittiği yıl olacak..." ifadelerini kullandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu tip çıkışlara artık tahammülün bulunmadığını ve gerekenin bundan böyle yapılacağını da belirterek: "Böyle yapa yapa 10 yılımızı yediniz..." ifadelerini kullandı. 

Muhitler kendi mülkiyetlerinden çıkacak

Bu tip projelere itiraz ederek karşı çıkışlar geliştirenlerin esas derdinin büyük kentlerin kurtarılmış bölgeler olarak görülen belli semtlerin yalnızca kendilerine ait olmaktan çıkması olduğunu vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu kimseleri "sırça köşklerden ahkam kesenler olarak" niteledi. Cumhurbaşkanı bu kesimlerin, millet ile aynı meydanı paylaşmayı içlerine sindiremediğini, Beştepe'nin dışında Türkiye genelinde başka bir opera binasının bulunmadığını da vurgulayarak: " Acaba neden yapmadınız bu zamana kadar. Biz burayı yaptık. Külliyeyi hayata geçirdik. Sonra saldırdılar ve 'Kaçak Saray' dediler. İş Danıştay'a varmadan gitmeyeceğiz dediler. Ama geldiler. E o zaman niye geldiniz. Buralar benim şamsım için yapılan yerler değil ki yahu. Buralar milletin evi, biz bugün varız, yarın yokuz..." dedi. 

Mimarlar Odası'nın AKM itirazı

Mimarlar Odası Genel Başkanı Eyüp Muhçu, yeni Atatürk Kültür Merkezi Projesi'nin lansmanını takip eden gün, Karaköy'deki binada gerçekleştirdiği basın toplantısı ile projeye itiraz edeceklerini açıklamıştı. Muhçu, yeni AKM projesinin koruma ve imar mevzuatına aykırı ve hiçbir hukuki belgeye dayanmayan bir girişim olduğunu belirterek: "Hazırlık sürecinde toplumdan gizlenen projenin tanıtımı, kültürel mirasın korunması ve mimari tasarım kültüründen yoksun bir siyasal anlayış doğrultusunda, adeta bir gösteriye dönüştürülmüştür..." ifadelerini kullanmıştı. Yeni projenin yapımının mümkün olmadığını, çünkü imar planının bulunmadığını vurgulayan Muhçu'nun itirazları şu başlıklarda gerçekleşmişti:

- Güçlendirme girişimi yarıda kesildi:Eyüp Muhçu binanın güvenli hale getirilmesi ve restorasyonu hususunda ihaleye başlandığını, ancak sonrasi süreçte bilimsel dayanağı bulunmayan gerekçelerle talimatların durdurulmuş olduğunu belirtmişti.
- Yeni AKM ve eski AKM: Muhçu'nun itiraz noktalarından birini ise yeni AKM projesinin tarihi eserin korunması ilkesi ile bağdaşmadığı hususu oluşturmuştu. Muhçu 1. grup tescilli bir yapının yerine aslında uzak projenin inşasınının hatalı olduğunu vurgulamıştı
- Görevlerini yerine getirmeyen kurumlar: Muhçu diğer taraftan Kültür ve Turizm Bakanlığı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin de görevlerini yerine getirmediklerine, restorasyon yerine 8 senedir yıkıma terk edilen binaya yönelik girişimlere karşı yükümlülüklerini uygulamadıklarına dikkat çekmişti. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan önemli açıklamalar

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Şehircilik Şurası kapsamında dile getirdiği konular içinde öne çıkanlar ise şu şekildeydi:

- İstanbul'da kaçak yapılaşma gerçeği: "İstanbul'da Başkan seçildiğim 1994 yılında gecekondu sayısı 640 bindi. Kentin nüfusu bu dönemde 8 milyondu. Görevi bıraktığımda ise gecekondu sayısı 110 bin düzeyine gerilemişti. Elbette bunların içinde kaçak yapılaşma da ayrıca vardı. Gerek gecekondulaşma gerekse kaçak yapılaşma halen devam ediyor."

- Diğer canlılara saygı kültürü terk edildi: "Modern dünya, makine, beton ve çelik teknolojisi insana dünyayı inşa etmede büyük güç tanıdı. Şımarıklık içinde insanoğlu, tarihte ilk kez, kendini yaşadığı çevrenin hakimi olarak görmeye başladı. Diğer canlılara saygı anlayışı, paylaşma kültürü, yerini tahakküme terk etti. Bu bir güç zehirhenmesidir ve beraberinde yabancılaşmayı getirdi."

- Kentleri insani hırslarla inşa etmek: Artık kentler insan yaratılışının değil, bireysel hırsların merkeze alındığı bir bakış açısıyla inşa edilmekte. Bu ise buraların insanın zindanı haline gelmesine yol açıyor. İşte bu nedenle kentler artık insana huzur vermiyor. 

- Kuşlara ev inşa etmeyi düşünen mi var? "Şimdi bakıyorum. Önümde cami ve mescid var. Onun önünde de kuşların evi. Bugün kuşlara ev yapmayı düşünen var mı? Kaldı mı böyle anlayışlar. O kuşlar ki, nereye gideceğini, nerede içeceğini, nerede barınacağını biliyor..."