THBB'den sektöre küçülme uyarısı

Türkiye Hazır Beton Birliği, inşaat ve bağlantılı imalat ve hizmet sektörlerinde son durum analizini kamuoyu ile paylaştı. Mart 2019 dönemine ait Hazır Beton Endeksi raporunda ana ve ilişkili sektörlerde hareketliliğin düşük olduğuna dikkat çekilerek ilk çeyrekte küçülme uyarısı yapıldı. 

İnşaat sektörü küçülüyor

Türkiye Hazır Beton Birliği 2019 yılı Mart ayı raporunda inşaat sektöründeki hareketliliğin düşük ve canlanma beklentisinin zayıflığına dikkat çekildi. Güven Endeksi'ndeki düşüşün inşaat sektörüne yönelik tedbirlerin istenen etkiyi oluşturmakta yetersiz kaldığına vurgu yapılan rapora ilişkin analizde: "Özellikle düşük talep ve finansmana erişim sorunu çözülmeden sektörde düzelme oldukça zor olacak." yorumu yapıldı

Yavuz Işık'tan küçülme yorumu

İnşaat ve bağlantılı sektörlerde hareketliliğin düşük olduğunu, özelikle düşük talep ve finansmana erişim sorunu çözülmeden sektörde düzelmenin zor olacağına dikkat çeken THBB Başkanı Yavuz ışık:

"Ekonomik Programda belirlenen büyüme bandında yoluna devam etmek ve arzu edilen istihdam hacmini yaratmak için inşaat sektörüne ihtiyaç duymaktadır. Ancak yılın ilk göstergeleri, inşaat sektörünün ilk çeyrekte daraldığını ortaya koymaktadır. Türkiye genelinde konut satışları ilk iki ayda, bir önceki yılın aynı ayına göre %21,5 oranında düşüş göstermiştir. İpotekli konut satışları ise ilk 2 ayda, bir önceki yılın aynı ayına göre %72,7 oranında azalış göstererek yalnızca 15.427 olmuştur. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payının %10’a gerilemesi, mevcut faiz düzeyinin inşaat sektörünü ne derece derinden etkilediğini göstermektedir.” dedi.    

Kayıp yıl 2018

2018 yılı genelinde inşaat sektörünü vuran temel problemler, yıl sonu araştırmalarına yansımaya devam ediyor. KPMG Türkiye tarafından hazırlanan İnşaat Sektörel Bakış 2019 raporunda sektördeki daralmaya işaret edildi. Ekonomideki dalgalanmaların etkisiyle sektörün son 4 aylık periyotta büyüme ivmesinin yavaşladığına dikkat çekilen raporda, teşvikler ve yürütülen kampanyaların da kalıcı bir toparlanma sürecine yeterli olmadığı vurgulandı

Daralmanın sebebi ne?

KPMG Raporunda 2019 yılının inşaat sektörü için dikkatli adımların atılacağı ve yaşanan daralmanın da sektörün genel istihdam içindeki payında düşüş yarattığı da belirtilirke, asgari ücret artışının da sektördeki maliyetler üzerine ilave ek yük getireceği belirtildi. Araştırma sonuçlarını değerlendiren KPMG Türkiye Ayltyapı ve İnşaat Sektör Lideri İsmail Önder Ünal, 2019'daki toparlanma için finansal piyasalarda istikrarın oluşması ve ekonomik birimlerin bu süreçte oluşturağacağı pozitif yansımanın önemine işaret etti.

Hükümet sektörü desteklemeye devam edecek

Ünal, konut sektöründe satışların yükselmesi için faizlerin kalıcı olarak gerilemesi ve yeniden tek haneli seviyelere düşüşünün önemine de vurgu yaparak, hükümetin sektörü canlı tutacak enstrümanları devreye almaya da devam edeceğini söyledi. 

Türkiye İMSAD da uyarmıştı

Son olarak Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği tarafından yayımlanan İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi, temel göstergeler olan, güven, faaliyet ve beklenti endeksindeki gerilemelere dikkat çekti. 

Temel göstergelerde gerileme ve küçülme uyarısı

Türkiye İMSAD tarafından yayımlanan Aralık 2018 dönemine ait İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi sektörün talep ve finansman sıkıntılarının inşaat malzemeleri sanayii üzerindeki etkisinin devam ettiğini gösterdi. Yapılan analizde 2018 yılının faaliyetlerdeki 18.1 puanlık düşüşla kapandığına işaret edildi. Analizde: "Faaliyet Endeksi Aralık ayında bir önceki aya göre 5,1 puan geriledi. Böylece faaliyetlerde 2013 yılından bu yana en sert aylık daralmalardan biri yaşandı." denildi.

Güven ve Beklenti endeksinde kayıp

Türkiye İMSAD Raporu'nda ayrıca Güven Endeksi Parametresi'nin de düşüş gösterdiği belirtilerek: "Aralık ayında faaliyetlerde gerilemenin hızlanarak sürmesi güveni olumsuz etkiledi ve güven seviyesi bir önceki aya göre 2,0 puan düştü. Böylece 2018 yılının Aralık ayında güven seviyesi, 2017 yılsonu güven seviyesinin 17,6 puan altında kapandı. " denildi. Diğer taraftan Beklenti ENdeksi'nde de bozulmaların yaşandığı Aralık ayında bu parametrede son 5 yılın en düşük seviyesi saptandı. Analizde: "Beklenti Endeksi Aralık ayında bir önceki aya göre 2,5 puan düştü. Bu gerileme ile birlikte 2018 yılsonu beklenti seviyesi geçen yılsonuna göre 18,1 puan geriledi. Beklentilerdeki bozulmanın sürmesi inşaat malzemeleri sanayisinde önümüzdeki aylarda küçülmenin devam edeceğine işaret ediyor" ifadelerine yer verildi. 

Acil Yönetim Planı uyarısı

İnşaat sektöründeki faaliyetlerde yaşanan düşüş THBB'nin 2018 Aralık Ayı Raporu'nda bir kez daha dile getirildi. Tüm endekslerin eşik değerin altında kalması sebebiyle durgunluğun devam ettiğine işaret eden raporda, sektördeki geriye idişi durduracak planlı ve kapsayıcı bir modelin hayata geçirilmesi gerektiğine işaret edildi. 

Tüm endeksler eşik değerin altında

Türkiye Hazır Beton Birliği tarafından hazırlanan Aralık raporuna göre tüm endekslerin eşik değerin altında kalması inşaat sektöründeki düşüşü bir kez daha gözler önüne serdi. 3 endeksin de önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 1.6 ve yüzde 1.7 oranında düşüş gerçekleştirdiğine işaret eden rapora ilişkin analizde: "Kasım ayında -%2 azalan Faaliyet Endeksi aralık ayında -%1,6 geriledi. Hem Güven hem de Beklenti Endeksi değerleri, ekonomide yükselmeye başlayan güvenin inşaat sektörüne yansımadığını gösterdi. Bu yönüyle inşaat sektörü, ticaret, perakende ve sanayi sektörleri ile kıyaslandığında negatif ayrıştı." ifadelerine yer verildi. 

Düşüşün izleri 1 seneye yaklaştı

Türkiye Hazır Beton Birliği tarafından her ay düzenli olarak yayımlanan Hazır Beton Endeksi oldukça uzun süredir düşüşün işaretlerine dikkat çekiyordu. Rapor Şubat 2018 dönemine ait raporu dikkat çekici uyarılarda bulunmuştu. Faaliyet Endeksi'nin Şubat ayında düşüşünü sürdürmesi sebebiyle inşaat faaliyetlerinin yavaşlamaya başladığı uyarısında bulunan THBB Raporu bu olumsuz veriye karşın belenti endeksindeki yüksek düzey ile 2018'de işlerin yolunda gideceğine dair inancın altını çizdi. 

Son 13 ayın en düşük düzeyi

Faaliyet Endeksi'nin Şubat ayında da düşüş eğilimini sürdürdüğünü, bu durumun ise 2018 yılının Şubat ayı itibarıyla inşaat faaliyetlerindeki zayıflamaya işaret ettiğini söyleyen THBB Yönetim Kurulu ve Avrupa Hazır Beton Birliği Başkanı Yavuz Işık, buna karşın gelecek döneme ilişkin beklentilerdeki yüksekliğin, 2018'e ilişkin olumlu sinyaller verdiğini söyledi. Yavuz Işık, Güven Endeksi'nin geçen ayi yükselişinin ardından kısmi bir gerileme kaydettiğini ve Faaliyet Endeksi'nin ise 13 ayın en düşük değerine sahip olmasının dikakt çekici olduğunu vurgulayarak: ". Özellikle Faaliyet Endeksi’nin 13 ayın en düşük değerine sahip olması dikkat çekicidir. Endeksteki düşüş 4. ayına girmiştir. Şubat ayında beklenen toparlanma gerçekleşmemiştir." dedi.

Mart ayı kritik önem taşıyor

Faaliyet endeksinde yaşanan düşüşün Mart ayını kritik hale getirdiğini ve bu dönemde hissedilir bir hareketliliğin başlamaması durumunda, inşaat sektörünün durgunluğa girdiğinin dile getirileceğini de söyleyen Işık: "Bu yönüyle mart ayı göstergeleri 2018 açısından kritik önemi haizdir.Geride bıraktığımız şubat ayındaki gerileme, mevsimselliğin ötesinde bir boyuttadır. Söz konusu gerilemenin geçici mi yoksa kalıcı mı olduğu, mart ayı ile birlikte daha doğru bir şekilde söylenebilecektir" ifadelerini kullandı. 

THBB Şubat Ayı Raporu'ndan çıkan sonuçlar

- Hazır Beton Endeksi: Önceki yılı aynı dönemine kıyasla düşüş yaşandı. Faaliyet Endeksi'nin bir önceki yılı aynı dönemine kıyasla yzüde 1'e yakın düşüş yaşaması, Şubat ayının zayıf geçtiğini gösterdi. 
- Faaliyet Endeksi: 2017 Şubat ayına kıyasla yüzde 0.9 oranında düşüş kaydedildi. Ankete katılım gösteren girişimcilerin yalnızca yüzde 27'si satışların arttığını söyledi. Satışlarda önceki aya kıyasla azalma olduğunu söyleyenler ise yüzde 50 seviyesine ulaştı.  Alınan kayıtlı siparişlerde artış olduğunu dile getirenlerin oranı ise yüzde 20 oldu. Bu soruya negatif yanıt verenler ise yüzde 58 düzeyinde. 
- Güven Endeksi: Güven Endeksi, tüm alt kategoriler içinde en az düşüş yaşayan endeks oldu. Düşüş bir önceki aya kıyasla yüzde 0.3 olarak ölçüldü. Endeksin eşik değerin altında kalması ise sektörde güvenin istenen düzeyde olmadığını gösterdi. Girişimcilerden yalnızca yüzde 17'si yeni istihdamı düşündüğünü açıkladı. Yeni yatırım düşünenlerin oranı ise yüzde 13 oldu. Tedarikçilere vereceği siparişin önümüzdeki üç aylık periyotta artacağı düşüncesinde olan katılımcı firma oranı ise yüzde 37 olarak ölçüldü. 
- Beklenti endeksi ise geçen yılın Şubat ayına kıyasla yüzde 0.9 düştü. Ankete katılı gösteren firmalardan yüzde 33'ü satışların artacağını düşünürken, satışlarda düşüş bekleyenlerin oranı ise yüzde 23 oldu. Gelecek üç aylık periyotta girdi stoklarının artacağını söyleyen firma oranı ise yüzde 43 oldu. 

Yazar: Göktuğ Halis

Etiketler: