Kapalı kapıların ardındaki rengarenk mimarisiyle İran

Dünyanın en görkemli yapılarından bazıları olarak kabul edilen İran yapıları, köy kulübelerinden bahçelere, köşklerden camilere kadar pek çok mimaride görülüyor. Hem geleneksel hem de estetik olarak görsel şölen sunan İran mimarisi, görenleri kendisine hayran bırakıyor. 

İran, mimarisi ile diğer Müslüman ülkelere göre özgün karakterini korumayı başarmış durumda. Mimarisinde hemen farkedilen geometrik şekillerin kullanılışı, İran mimarisini daha da yukarıya çıkarıyor. Ülkenin pek çok yerinde karşılaşabileceğiniz İran mimarisi, İranlıların gelişmiş sanat ve bilim anlayışına verdiği önemi gösteriyor. 
 

Eram Bahçeleri

Şiraz'daki Khoshk Nehri'nin kuzeyinde yer alan Eram Bahçesi (Bagh-e  Eram), İran'ın en ünlü ve güzel İran bahçelerinden sadece biri. Eram sözcüğü, Kuran'da cennet anlamına gelen Arapta 'Iram' kelimesinin Farsça'sıdır. Özellikle ilkbaharda önemli bir turizm merkezi haline gelen Eram Bahçeleri'nde çeşitli bitkiler ve ağaçlar bulunuyor. 

Bahçelerin inşaatının başlamasını bazı tarihsel kanıtlar Ahmad Sanjar yönetiminde olduğunu gösteriyor. Shiraz'da yer alan birçok turistik yer gibi, Eram Bahçeleri de Zand Hanedanlığı, Zand kralları tarafından onarılmış. Zand Hanedanlığı'nın sonraki döneminde ise bahçe Qashgai aşiret şefi Muhammed'e geçmiş. 

Muhammed Qoli Khan, 18. yüzyılın başlarında çam, portakal, selvi ve hurma ağaçları dahil bahçede çeşitli ağaç ve bitkilerden orijinal bir konak inşa etmeyi emretmiş. Daha sonra, Kaçar Hanedanlığı Kral Nasır döneminde, Mirza Hasan Ali Han Nasır al Mulk, bahçeleri Qashgai kabilelerinden satın alarak, şimdi bahçelerde duran köşkün yapımını başlattı. Bahçe kadar dikkat çeken yapı Şirazi mimar, Mohammad Hasan tarafından inşa edildi. Üç katlı yapı, Safevi ve Qajar mimarisi stillerine dayanılarak inşa edildi ve üzeri ünlü Fars şairi Hafez'in şiirleri yazılı çiniler ile süslendi. 
 

Gülistan Sarayı 

İran'ın başkenti Tahran'ın güneyinde, Erg Meydanı yakınlarında eski Tahran surlarının sınırları içinde Kaçar Hanedanı dönemine ait bir saray olan Gülistan Sarayı'nın yapımı Türk Safevi hanedanından olan I. Tahmasp zamanında başlamış ve zamanında İran Türk Hanedanı Kaçar Hanedanı'nın şahlarının ikametgahı olarak kullanılmıştır. Pehlevi Hanedanı döneminde ise resmi törenler ve yabancı heyetlerin ikameti için kullanılan Güistan Sarayı, şimdilerde müze olarak kullanılıyor. Saray'da, Şems-ül İmare (Gneş Binası), Selam Salonu, Ayna Salonu, Taht-i Mermer, Ebyez Sarayı, Kerim Hanlı Halveti, Badgir Binası, Fildişi Binası ve Berelyan binası gibi binalar bulunuyor. 

İsfahan Ulu Camii

İsfahan Ulu Camii, İran'ın İsfahan Eyaleti'ndeki bir cuma camisidir. 771 yılından 20. yüzyılın sonlarına kadar devam eden inşaat, yeniden yapılanma, ekler ve yenilenme sonucunda bugünkü halini alan İsfahan Ulu Camii, 2012 yılında UNESCO tarafından bir Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir. 

Nasır el-Mülk Camii

İran'ın Şiraz şehrinde bulunan Nasır el-Mülk Camii, iç mimarisinde pembe renkli fayansların kullanılması nedeniyle popüler kültürde Pembe Camii olarak adlandırılmıştır. Kaçar Hanedanı döneminde Mirza Hasan Ali Nasır el-Mülk'ün emri ile 1876-1888 yılları arasında inşa edilen caminin mimarları Muhammed Rıza Kaşisazi Şirazi ve Muhammed Hasan'dır. Günümüzde halen kullanılan cami, Nasır el Mülk Yardımlaşma Vakfı tarafından koruma altındadır. 

Persepolis

Persepolis, Şiraz'ın 70 kilometre doğusundadur. Pers İmparatorluğu'nun başkenti olan antik kent Persepolis, MÖ 6. yüzyıl sonlarına doğru Pers Kralı I. Darius tarafından kurulmuştur. Darius'dan sonra tahta çıkan I. Serhas ve Artakserkses ise kenti büyütmüşlerdir. 

Şeyh Lütfullah Camii

İsfahan'da yer alan Şeyh Lütfullah Camii, Safevi Hanedanı sırasında Şah Abbas tarafından 1615 yılında inşa ettirilmiştir. 1618 yılında tamamlanan camiş, Safevi mimarisinin başyapıtlarından biri olarak kabul ediliyor. 

Sultan Emir Ahmed Hamamı

16. yüzyılda Safeviler döneminde yapılan hamamın, fayansları ve çinileri oldukça dikkat çekici. Şu an müze olarak kullanılan hamam Kaşan'ın en güzel mimari yapılarından biri. 

Shah Cheragh

Şiraz'da bulunan bu türbe ve camii, Işığın Kralı olarak biliniyor. Nedeni ise yapının içindeki ışığı her yöne dağıtan milyonlarca çömlek kırığı şeklindeki aynalarla dolu duvarları. Gizemli bir geçmişe de sahip olan bölgede efsaneye göre MS 900'lü yıllarda bir gezgin, uzak bir mesafeden bir şeyin parladığını fark ediyor. Ne olduğunu anlamak için yaklaştığında ışıklarla bezenmiş bir mezar görüyor. İçeride Müslümanlar için önemli biri bulunuyor ve bölge Şii Müslümanlar için hac istikameti oluyor. Eskiden sadece bir mezara ev sahipliği yapmak için inşa edilse de günümüzde hala elmas gibi parlıyor de dünyanın her yerinden turistlerin ilgisini çekiyor.